भदौ २२ धनगढी । बनीबनाउ आधुनिक उपकरण बजारमा आउन थाले पछि परापूर्ब काल देखि चल्दै आएको आरन पेशा लोप हुदै गएको छ । कृषीजन्य सामाग्रीहरु बजारमा बनी बनाउ आउन थाले पछि परापूर्ब काल देखि चल्दै आएको आरन पेशा लोप हुदै गएको हो ।
आरन लोप हुन थाले पछि आरन चलाएर गुजारा चलाउनेहरुका लागी समस्या भएको छ । हँसिया, कुटो, कोदालो, बञ्चरो लगायत घरेलु तथा कृषी औजार निर्माण गर्ने आरनलाई समयानुसार आधुनिक र व्यावसायिक बनाउन नसक्दा लोप हुन थाले पछि ब्याबसायी समस्यामा परेका हुन ।
बैतडीको शैल्यशिखर नगरपालिका वडा नम्बर–६ का पदमे लुहारले आरन चलाएर जीविकोपार्जन गर्न मुश्किल भएको बताए । यसबाट आय आर्जन खासै नभएको बताउदै उनले आरन पेशाले परिवार पाल्न समस्या भए पछि यसप्रति युवा पुस्ताको आकर्षण नभएको बताए । दिनरात काम गरे पनि आरन पेशा गर्नेले उचित पारिश्रमिक नपाउने बताउदै उनले स्थानीय सरकारले पनि कुनै सहयोग नगरेको बताए । सरकारले आधुनिक आरन उपलब्ध गराएको भए सहज हुने बताउदै उनले आरन पेशाप्रति आकर्षण बढ्न सक्ने बताए ।
त्यसैगरी स्थनीय तेजुवा लुहारले विभिन्न समस्याले गर्दा नयाँ पुस्ताले चासो नदिँदा आरन पेसा हराउँदै गएको बताए । राज्यले अन्य पेसा व्यवसायलाई जस्तै आरन पेशा गर्नेलाई पनि सहयोग र आवश्यक व्यवस्था मिलाइदिए पेशामा टिकीरहन सहयोग पुग्ने उनले बताए । पर्याप्त आम्दानी नहुने र झन्झटिलो हुने हुँदा युवाले आरन पेसा छाड्दै गएको मालिकार्जुन गाउँपालिका वडा नम्बर–३ का फगिर टमटाले बताए । पछिल्लो समय युवाहरू पम्परागत पेशाभन्दा पनि वैदेशिक रोजगारका लागि बढी आकर्षित बन्न थालेको उनले बताए ।
दिनभर फलाम पिटेर सामग्री निर्माण गरे अनुसारको ज्याला नपाउने हुँदा आरन पेशा लोप हुन थालेको टमटाले बताए । औजार बनाए बाफत थोरै अन्नको भरमा वर्षभरि औजार मर्मत र निर्माण गर्नुपर्ने अवस्था अहिले पनि कायम रहेको उनले बताए । आरन पेशा व्यावसायिक बन्न नसक्नु, पेशालाई सम्मान हुने वातावरण नहुनु तथा सरकारले सहयोग नगर्नु जस्ता कारणले आरन पेशा ओझेलमा परेको उनले बताए ।
स्थानीय गोकर्ण लोहारले विभिन्न किसिमका औजार उत्पादन गरे पनि बजारको समस्या भएकोे बताए । गाउँगाउँ पुगेर बिक्री गरे पनि परिश्रम गरे अनुसारको पैसा नउठ्ने उनले बताए । सोह्र वर्षको उमेरदेखि आरन पेशा सम्हाल्दै आएका उनले ७५ वषको पुग्दासम्म अझै सक्रिय भएको बताए । परम्परागत रुपमा गर्दै आएको आरन पेशाबाट परिवारको खर्च धान्न समस्या भएको उनले बताए ।
आरन पेशामा आफ्नो भविष्य खोजी रहेका युवाहरुका लागि आधुनिक मेसिन र बजारीकरणमा स्थानीय सरकारले ध्यान दिनु पर्ने लोहारले माग गरे । समाजले हेर्ने दृष्टिकोण र पेशाको सम्मान नहुँदा युवामा परम्परागत पेशाप्रति आकर्षण घट्न थालेको उनले बताए । युवाहरुले पुरानो पेशाभन्दा अरू व्यवसाय गर्न र विदेश जान मन पराउन थाले पछि परम्परागत आरन पेशा लोप हुने अवस्थामा पुगेको उनले बताए ।