फागुन ०१ धनगढी । कैलालीको जानकी गाउँपालिकाले गहुँको उत्पादन अनुसार अनुदान दिन थाले पछि गहुँ उत्पादनमा बृद्धी भएको छ । गाउँपालिकाले उत्पादनका आधारमा अनुदान दिन थाले पछि किसानले खेतीमा निकै मिहिनेत गरे पछि उत्पादनमा बृद्धी भएको हो । जानकी गाउँपालिका वडा नम्बर –४ का शेरबहादुर थारुले गत वर्ष १० कट्टा जग्गामा २० क्वीन्टल गहुँ उत्पादन गरेको बताए ।
गाउँपालिकाले उत्पादनका आधारमा अनुदान दिन थाले पछि खेतीमा निकै मिहिनेत गरेको बताउदै उनले यसवर्ष त्यही जग्गामा २५ क्वीन्टल उत्पादन गर्ने लक्ष्य लिएको बताए । गत वर्ष उत्पादनका आधारमा छ हजार ४ सय अनुदान पाएको उनले जानकारी गराए ।
गाउँपालिकाबाट प्राविधिकले खेतमै पुगेर सल्लाह दिनेगरेको बताउदै उनले खेतमै पुगेर गहुँको तौल गरेर उत्पादनका आधारमा खातामा पैसा आउने गरेको बताए । किसानलाई मेहनेती बनाएको बताउदै उनले उत्पादनमा पनि प्रतिस्पर्धा बढेको बताए । सोही वडाका सन्तलाल कठरियाले पनि गाउँपालिकाको कृषि अनुदानबाट निकै प्रभावित भएको बताए ।
गाउँपालिकाले उपलब्ध गराएको अनुदान रकमले खेतीका लागि आवश्यक मलखाद खरिद गर्न पुगेको उनले बताए । किसानलाई उत्पादनमा आधारित अनुदानले प्रोत्साहित गरेको बताए । उनले अनुदान पाउन कठिन भएको बताउदै सामान्य व्यक्ति सरकारले वितरण गर्ने अनुदानको पहुँचमा पुग्न नसकेको बताए । पहुँचका आधारमा अनुदान दिने बताउदै उनले उत्पादन भयो भने अनुदान रकम खातामा आउने गरेको बताए ।
त्यसैगरी किसान मोतीलाल चौधरीले गत वर्ष दुई बिघा पाँच कट्टामा गहुँखेती गरेको बताउदै ९० क्वीन्टल गहुँ उत्पादन गरेको बताए । उत्पादनका आधारमा उनले गाउँपालिकाबाट ४१ हजार अनुदान प्राप्त गरेको बताए । ’गत वर्षभन्दा यस वर्ष बढी मेहनत गरेर तीन बिघामा गहुँखेती गरेको बताउदै उनले अनुदान पनि बढ्ने बताए । पाएको अनुदानले बीउ र मलखादका लागि पुग्ने उनले बताए ।
त्यसैगरी किसान सविता कठरियाले चार बिघा क्षेत्रफलमा गहुँखेती गरेको बताउदै उत्पादनका आधारमा अनुदान पाउने भन्दा पनि गाउँपालिकाबाट प्राविधिक खेतमै पुगेर सल्लाह दिँदा खुसी भएको बताईन । उनले अनुदानका साथमा प्राविधिक सहयोग पनि पाइरहेको बताईन । बालीमा रोग लाग्दा समयमा उपचार पाएको बताउदै उनले उत्पादन राम्रो हुँदा नगद अनुदान पाउने बताईन ।
गहुँ जस्तै अन्य बालीमा पनि अनुदान दिन सक्यो भने कृषि प्रति अझै आकर्षण बढ्दै जाने उनले बताईन । गत वर्ष अनुदानका लागि ७२ जनाले आवेदन दिएकोमा गाउँपालिकाले ६५ जना किसानलाई नौ लाख अनुदान दिएको बताइएको छ । यस वर्ष त्यो सङ्ख्या बढेर २ सय ५ पुगेको कृषि शाखा प्रमुख लालविर चौधरीले बताए । किसानले खेती गरेको जग्गाको क्षेत्रफल नापजाँच गरेर बाली काटे पछि उत्पादनका आधारमा अनुदान रकम वितरण गर्ने गरिएको उनले जानकारी गराए ।
गाउँपालिकाबाट प्राविधिकलाई किसानको खेतमै खटाएर त्यसको लागत ल्याउने काम गर्ने र त्यसैका आधारमा किसानलाई अनुदान रकम दिने गरेको उनले बताए । किसान यसबाट उत्साहित भएको पाएको उनले बताए । वास्तविक किसानले अनुदान पाएको बताउदै उनले यसवर्ष गाउँपालिकाले अनुदानका लागि १४ लाख बजेट विनियोजन गरेको बताए । उत्पादनका आधारमा किसानलाई अनुदान वितरण गर्न गाउँपालिकाले कार्यविधि बनाएको उनले बताए ।
कार्यविधि अनुसार अहिले गहुँ बालीमा दिइँदै आएको अनुदान अन्य बालीमा पनि विस्तार गर्दै लैजाने तयारी रहेको उनले बताए । बीउ तथा मलखाद वितरण गरेर त्यसबाट कसले कति उत्पादन गर्न सक्यो त्यसको लेखाजोखा नहुने भए पछि नयाँ तरिका अपनाएको उनले बताए । गाउँपालिका अध्यक्ष गणेश चौधरीले किसानलाई उत्पादनसँग जोडेको बताउदै किसान आफै उत्पादनका लागि प्रतिस्पर्धी बनेको बताए ।
किसानले खेतीमा राम्रो मेहनत गर्दै आएको बताउदै उनले गाउँपालिकाले कृषि जस्तै शिक्षामा पनि नतिजाको आधारमा विद्यालयलाई अनुदान दिन थालेको बताए । कक्षा ५, ८ र १० का विद्यार्थीको वार्षिक परिक्षाको नतिजाका आधारमा विद्यालयलाई अनुदान दिन थालेसँगै विद्यालय बीचमा पनि प्रतिस्पर्धा हुन थालेको उनले बताए ।
