अस्पतालमा सुत्केरी भएका महिलालाई सरकारले एक हजार रुपैयाँ भत्ता दिने गरेको छ । गर्भवतीहरू घरमै सुत्केरी नहोऊन् र जोखिममा नपरून भन्ने उदेश्यले सरकारले अस्पतालमा सुत्केरी भएका महिलालाई भत्ताको ब्याबश्था गरेको हो । सरकारको यस्तो ब्याबश्थाले अस्पतालमा सुत्केरी हुने महिलाहरुको संख्या बढेको छ भने आमा र बच्चा दुवैको ज्यान सुरक्षित पनि भएको छ । नेपालका सबै ठाउँमा बर्थिङ सेन्टर नभएकाले गाउँघरका स्वास्थ्य संस्थामा सुविधा नहुँदा केही बाध्यताहरु पनि छन ।
दुर्गमका गर्भवती र सुत्केरीलाई सरकारले हेलिकोप्टर मार्फत निःशुल्क रुपमा उद्धारसमेत गर्दै आएको छ । मातृ र शिशुमृत्युदर घटाउन सरकारले गरेका यस्ता ब्याबश्थाहरुले धेरै महिला र बच्चाको ज्यान बाँचेको छ । सुत्केरी महिलालाई बच्चा जन्मिए पछि अस्पतालमै भत्ता दिने गरिने भए पनि कतिपय ठाउँमा त्यही भत्ता पनि उधारो अर्थात नदिने अबश्था छ । भत्ता एक हजार आउँदा जाँदाको खर्च दुई हजार हुने गरेका उदाहरणहरु पनि छन ।
२०३० सम्ममा मातृ मृत्युदर ७० प्रति एक लाख जीवित जन्म बनाउने लक्ष्य सरकारले लिएको छ । त्यो लक्ष्य पूरा गर्न सबै महिलालाई अस्पताल वा बर्थिङ सेन्टरमा सुत्केरी गराउने प्रबन्ध सरकारले मीलाएको छ । भत्ता र सुरक्षाको ब्याबश्था गरेर त्यसलाई प्रभावकारी बनाउन सरकार लागी परेको छ । तर सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण कुरा चेतना भएकाले त्यसमा जोड दिन जरुरी छ । आफ्नै ज्यान जोखिममा नपार्न महिलालाई अस्पताल र बर्थिङ सेन्टरमा जान प्रेरित गरिनु पर्छ । गरिबीकै कारण कोही पनि अस्पतालबाट वञ्चित हुनु हुँदैन ।
गर्भवती भए देखि महिलाले गर्भ जाँच नियमित गराउनु पर्छ । नियमित जाँचबाट मात्रै बच्चा र आमाको स्वास्थ्य अवस्थाको जोखिम बारे जानकारी हुने भएकाले जोखिम न्यूनीकरण गर्न सकिन्छ । मातृ र शिशु मृत्युदर न्यूनीकरण गर्ने सरकारको लक्ष्यपूरा गर्न सहयोगी भूमीका निर्बाह गरौ ।
