जेठ २४ धनगढी । कैलालीको गोदावरी नगरपालिकामा कार्यरत दरबन्दीका स्वास्थ्यकर्मीहरुले ७ महिना देखि तलब पाएका छैनन् । नगरपालिकाको स्वास्थ्य शाखा लगायत मालाखेती अस्पताल र विभिन्न स्वास्थ्य संस्थामा कार्यरत स्वास्थ्यकर्मीहरुले कार्तिक महिना यताको तलब नपाएका हुन । संघ र स्थानीय सरकारको चेपुवामा परेका स्वास्थ्यकर्मीहरुले ७ महिना सम्म तलब नपाए पछि दैनिकी चलाउन समस्या हुने गरेको उनीहरुले गुनासो गरेका छन । तिनै तहका सरकारले स्वास्थ्यलाई प्राथमिकतामा राखेको चर्को भाषण गर्दै आए पनि व्यवहारमा देख्न सकिएको छैन ।
गोदावरीमा कार्यरत दरबन्दीका ९० जना भन्दा बढी स्वास्थ्यकर्मीले तलब पाउन सकेका छैनन् । संघ सरकारले स्वास्थ्यकर्मीका लागि नियमित पाउनु पर्ने तलब पठाएको छैन भने नगरपालिकाले पनि पस्वास्थ्यकर्मीलाई आफू मातहतका स्वास्थ्य संस्थामा खटाएर नियमित सेवा सुविधा दिने उत्तरदायित्व बहन गर्न सकेको छैन । देशै भरी स्वास्थ्यकर्मीले नियमित तलब पाउन नसकेको गुनासो आईरहेको अबश्थामा गोदावरीमा व्यवस्थापकीय पक्ष फितलो हुँदा झन् बढी समस्या हुने गरेको स्वास्थ्यकर्मीहरुले गुनासो गरेका छन । नाम नखुलाउने सर्तमा एक जना स्वास्थ्यकर्मीले ७ महिना सम्म तलब नपाएर काम गर्नुपर्दाको पीडा असहिय भएको बताए ।
आफै बिरामी हुँदा औषधी किन्न नसकेर रोग पालेर बस्नु परेको पीडा सुनाउदै उनले कसरी बिरामीको उपचार गर्ने भनेर प्रश्न गरे । उनले समस्या जसरी आएको भए पनि नगरपालिका मातहतमा काम गरेपछि नगरले तलब दिने उत्तरदायित्व वहन गर्नु पर्ने बताए । नगरपालिकाले चाहेको खण्डमा सोध भर्ना गर्ने गरी पनि तलब दिन सक्ने उनले बताए । काम गरेकै छन् चलेकै छ भनेर बेवास्ता गरेको बताउदै उनले विरोध गरे नगरबाट झन् कर्मचारीलाई दुःख दिने काम हुने गरेको दुखेसो पोखे । गोदावरीमा हाल स्वीकृत दरबन्दी, फाजिल र करारका स्वास्थ्यकर्मी कार्यरत रहेका छन् । हाल करारका स्वास्थ्यकर्मीले नियमित तलब पाए पनि दरबन्दी र फाजिलका कर्मचारीले तलब पाएका छैनन् । करारका स्वास्थ्यकर्मीले नगरको आन्तरिक स्रोतबाट तलब पाउँदै आएका छन् ।
स्वीकृत दरबन्दीका स्वास्थ्यकर्मीका लागि संघ सरकारले बजेट पठाउने गरेकोमा त्यही रकम फाजिलका स्वास्थ्यकर्मीको तलबका लागि पनि वितरण गरिँदै आएको छ । जसका कारण चालु आर्थिक वर्षमा संघबाट आएको रकम कार्तिक महिनामै सकिएको थियो । हाल नगरमा ३९ जना फाजिल स्वास्थ्यकर्मी रहेका छन् । यद्यपि फाजिलका स्वास्थ्यकर्मीले कोरोना महामारीको समयमा नगरबाट सेवा सुविधा दिने गरी भएको दोहोरो सम्झौतामा आएको बताउँदै आएका छन् । चालु आर्थिक वर्षमा संघ सरकारले फाजिलका स्वास्थ्यकर्मीका लागि तलब पठाउन बन्द गरेको छ भने नगरपालिकाले पनि तलब दिन नसकिने भन्दै पन्छिएको छ ।
स्वास्थ्य मन्त्रालयले नगरपालिकालाई समायोजन÷समायोजन मिलान÷कामकाज गर्ने भनि आएका कर्मचारीहरूलाई नेपाल सरकारले आगामी आर्थिक वर्ष २०८०÷८१ देखि स्वीकृत दरबन्दी भन्दा बढी कर्मचारीको तलब भत्ता दिन नसकिने र आफैले आवश्यकता हेरी व्यवस्था गर्न पत्र पठाएको थियो । नगरपालिकाले फाजिलका कर्मचारीलाई आफ्नो व्यवस्था आफै गर्न नगरको कार्यपालिका बैठकबाट निर्णय भएर नगर सभाबाट समेत अनुमोदन भएको जवाफ पठाएको थियो । संघ र स्थानीय सरकार दायित्वबाट पन्छिए पछि फाजिलका कर्मचारीले अदालतमा मुद्दा समेत दायर गरे पनि त्यसको सुनुवाइ हुन सकेको छैन ।
नगरपालिकाको स्वास्थ्य शाखाका प्रमुख नवराज अवस्थीले स्वीकृत दरबन्दीका लागि संघ सरकारले पठाउनु पर्ने रकममा १ करोड १३ लाख कम पठाएकाले कार्तिक महिनामै रकम सकिएको बताए । उनले गोदावरीमा स्वीकृत दरबन्दीका ५५ जना स्वास्थ्यकर्मीले कार्तिक सम्म र फाजिलका ३९ जनाले असोज सम्मको मात्रै तलब पाएको बताए । उनले संघमा तलबको लागि पटक पटक माग गरे पनि सुनुवाइ नभएको बताए । हामीले बजेटका लागि स्वास्थ्य मन्त्रालयमा पत्र पठाउँछौ, उताबाट बजेट आउँदैन । यता स्थानीय सरकारले हामी खुवाउन सक्दैनौ भन्छ उनले भने । तलब अनिवार्य दायित्व भए पनि बेवास्ता गरिएको छ ।
स्वास्थ्यकर्मीलाई नियमित तलब खुवाउन नगरपालिकाले आन्तरिक स्रोतबाट तलब खुवाएर सोध भर्ना गर्न सक्ने भए पनि त्यसका लागि बजेट अभाव रहेको नगरपालिकाका प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत हरीदत्त भट्टले बताए । उनले स्वास्थ्यका कर्मचारीलाई असोज यताको तलब खुवाउन मात्रै ४ करोड बढी रकम आवश्यक पर्ने भएकाले त्यसका लागि नगरबाटै पनि सोध भर्ना हुने गरी खुवाउन सकिन्छ या सकिँदैन भनेर कार्यपालिका बैठक बसेर छलफल गर्ने बताए । तलबका लागि संघ सरकारसँग पटक पटक कुरा गर्दा हुन्छ हुन्छ भन्ने आश्वासन मात्रै पाइएको बताउदै उनले तलब जसरी पनि खुवाउनु पर्ने भएकाले त्यसका लागि छलफल गरेर निर्णय गर्ने बताए ।
