जेठ ०६ धनगढी । कैलालीमा कठरिया भाषाको कक्षा सुरु गरिएको छ । समुदायको भाषा लोप हुन नदिन कठरिया समुदायका युवा युवतीका लागि कक्षा सञ्चालन गरिएको हो । कठरिया भाषा सरासर पढ्ने र लेख्ने कक्षा सञ्चालन भए पछि कठरिया समुदायका व्यक्तिहरुलाई सजिलो भएको छ । हिमाली आदिवासी समाज काठमाडौँ र कठरिया समाज नेपालको सहकार्यमा कैलालीका विभिन्न ठाउँमा १५ वटा कक्षा सञ्चालन गरिएको बताइएको छ ।

एक महिनाका लागि सञ्चालन भएको उक्त कक्षामा कठरिया समुदायको देवनागरीमा लेख्न र पढ्नसक्ने २५÷ ३० जनाको सहभागीता रहेको जनाइएको छ । हिमाली आदिवासी समाज नेपालका फिल्ड सुपरभाइजर टीआर कठरियाले वैशाख पहिलो सातादेखि कक्षा सुरु भएको जानकारी गराउदै कठरिया समुदायले नेपाली सरासर पढ्न, लेख्न सक्ने, अन्य भाषा मिसाएर बोल्नेलाई एक महिना कक्षा सञ्चालनको व्यवस्था गरिएको जानकारी दिए । कक्षाले अन्य भाषा पढ्न र लेख्नमा अब्बल भएका व्यक्तित्वहरुलाई आफ्नो भाषामा समेत केही कुरा लेख्न र पढ्न उत्प्रेरणा मिल्ने बताइएको छ ।

कैलालीको धनगढी उप–महानगरपालिका, टीकापुर, लम्कीचुहा, घोडाघोडी, भजनी, गौरीगङ्गा नगरपालिका तथा जोशीपुर, कैलारी, बर्दगोरिया गाउँपालिकामा कठरिया समुदायको स्थायी बसोबास रहेको छ । भारतको उत्तर प्रदेशस्थित लखिमपुर खिरी क्षेत्रमा समेत कठरिया समुदायको बसोबास रहेको बताइएको छ । पालिका अन्तर्गत कठरिया समुदाय रहेको मुनवा, लक्कड, घुसरी, सिमरी, तुल्सिपुर, भुरवा, मुडा, सुवरखाल, बगुलइहिया, सिसैया, तपा, कोंटा, चर्रा, पवेरा र लौसामा कक्षा सञ्चालन भैरहेको उनले बताए ।

तीमध्ये शनिबार चर्रामा कक्षा समापन भएको र अन्य ठाउँमा समेत अन्तिम चरणमा पुगेको फिल्ड सुपरभाइजर कठरियाले जानकारी गराए । कक्षा सञ्चालन गर्नुपूर्व सरोकारवालाहरुको बैठक, स्थलगत सर्वेक्षण, पाठ्यपुस्तक निर्माण लगायत दुईदिने शिक्षक तालिम आयोजना गरिएको उनले बताए ।

कक्षामा सहभागीहरुले आफूहरुले समाजमा विभिन्न समुदायसँगको सङ्गतले र विद्यालयमा समेत देवनागरी लिपिमा पढ्नाले आफ्नो भाषा अल्मलिने अवस्था आएको बताए । उनीहरुले कठरिया समुदायको भाषालाई सरासर पढ्न र लेख्न कक्षाले सहयोग पु¥याएको बताएका छन् । कठरिया समुदायको भाषा, सांस्कृतिक संरक्षणमा समेत सहयोग पु¥याएको उनीहरुले प्रतिक्रिया दिएका छन् ।