एजेन्सी ।
प्यारेन्टिङ फस्टक्राइ
सबै बालबालिकाको मुखमा हात हाल्ने वा औंला चुस्ने बानी हुन्छ। हात सफा भए यसले असर गर्दैन। परिवारले यसमा निकै ध्यान दिनु पर्छ । बालबालिकालाई भेट्न जाँदा केही न केही उपहार लिएर जाने प्रचलन छ । उसप्रति आत्मीयता दर्शाउनका लागि बच्चाकै हातमा थमाउने पनि
गरिन्छ । सानो बच्चाले अरुले दिएको हरेक उपहार ‘खानेकुरा’ सोच्छ र मुखमा लिन्छ ।
यसैगरी तीन–चार महिनाको उमेरदेखि शिशुले आफूले भेटेका हरेक कुरालाई मुखमा हाल्न थाल्छ । दुई वर्षसम्म यो बानी रहन्छ । यही बानी कतिपयले ठूलो भएपछि पनि नियमित गरिरहेका हुन्छन् । माटो, ढुंगा, चक, अंगार, कागज, साबुन, गिलास, कपाल, आइस लगायतका चिजहरु मुखमा हाल्ने बानी हुन्छ कतिपयको । यसरी सामान मुखमा राख्ने बानीले उनीहरुको स्वास्थ्यमा गम्भीर हानी गरिरहेको
हुन्छ । यस्तो आदतले रासायनिक र यान्त्रिक रुपमा उनीहरुको स्वास्थ्यमा त असर गर्छ नै । त्यो बाहेक घाँटीमा अड्काउने वा निल्ने खतरा हुन्छ । मुखभित्र सामान अड्किदा वा निल्दा श्वास फेर्न गाह्रो हुने, खोकी लाग्ने, वान्ता आउने र बेहोस हुने गर्छन् । बालबालिका खेलौनाका स–साना अंश, टाँक, धागो, गुच्छा, सिक्का निल्दा उनीरुको ज्यान नै जाने खतरा हुन्छ । सियो, सिसा, व्याट्रीका टुक्रा पेटभित्र पस्दा पेट छेड्ने, संक्रमण लगायत गम्भीर स्वास्थ्यसम्बन्धि समस्या उत्पन्न हुन सक्छन् ।
असरहरु
माटोः बालबालिकाले माटो तथा धुलो मुखमा राख्नु एउटा सामान्य कुरा हो । यसले उनीहरुको रोग प्रतिरोधात्मक प्रणालीलाई मजबुत बनाउन सहयोग नै गर्छ । तर, धेरै फोहर माटोले विभिन्न प्रकारका रोगहरु नित्याउँछ । प्रदूषित माटोले शरिरमा संक्रमण बढाउँछ । परजीवि र तिनका अन्डा बालबालिको शरीरमा छिर्ने तथा पेटमा बढ्ने खतरा हुन्छ । विषादी र लिडले पखला लाग्ने, भोक नलाग्ने र पेट दुख्ने समस्या हुन्छ ।
सिक्काः सिक्का सबैभन्दा बढी निल्ने बस्तु हो । सिक्का निल्दा वान्ता आउने, खोकी लाग्ने र श्वास–प्रश्वासमा समस्या आउछ ।
भुइँमा खसेको खानाः भुइँमा खसेको खाना खाने सवालमा अधिकांशले पाँच सेकेन्ड नियम पालना गर्छन्। पाँच सेकेन्डभित्रै भुइँमा खसेको खाना खाँदा केही नहुने साझा सोच रहेको छ । पाँच सेकेन्डपछि भुइँमा खसेको खानेकुरामा ९९ प्रतिशत ब्याक्टेरिया सर्ने विभिन्न अध्ययनले देखाएका
छन् । त्यस्तै भुइँमा खसेको चीज कति संक्रमण भयो भन्ने कुरा खसेको चीज र भुइँ कति फोहर थियो भन्ने कुरामा पनि निर्भर हुन्छ। काठ वा भिरालो भागमा भन्दा कार्पेटमा खसेको खानेकुरामा न्यून ब्याक्टेरिया हुन्छ ।
खेलौना र धातुका गरहनाः बालबालिकालाई निश्चय उमेर सुहाउँदो खेलौना किन्नु बुद्धिमानी
हुनेछ । खेलौनाको स–साना अशंले बालबालिकालाई काट्ने तथा चोट पुर्याउन सक्छ । खेलौनामा फोहर टाँसिएमा त्यसले बालबालिकालाई ब्याक्टेरिया सार्न सक्छ । प्लाष्टिकका खेलौना चपाउँदा यसको रसायन फैलिने र त्यसले शरीरमा गम्भीर हानी गर्ने गर्छ । लीडले स्नायु प्रणालीमा उत्तेजना पैदा गर्छ । यसले नशा, रगत, मुटु र किड्नीमा अशर गर्छ ।
पेन्सिल, चक, र चित्र बनाउने उपकरणः कतिपय बालबालिकाले पेन्सिलको चुच्चो टोक्ने गर्छन् । अधिकांश मानिसहरुको यो विश्वास छ कि पेन्सिलमा लीड हुँदैन । तर, सिसाकलममा थोरै भए पनि हानिकारक लिड हुन्छ । अधिकांश सिसाकलम ग्रेफाईट र माटोबाट बनेका हुन्छन्। सिसाकलम टोक्दा सिसाकलम रंग्याउन प्रयोग गरिने रंग समेत बालबालिकाले खाने खतरा हुन्छ ।
बेलुनः खेल्दाखेरी अधिकांश बालबालिकाले मुखमा बेलुन राख्ने गर्छन् । कतिपय बालबालिकाले त बेलुनलाई चबाउछन् ।
निरन्तर रुपमा बेलुन फुक्दा बेन्जिन, साइलेनी फटालेट्स जस्ता संक्रमणको खतरा हुन्छ । बेन्जिनमा क्यान्सर उत्पन्न गर्ने तत्व हुन्छ भने साइलेनले भने दिमागको नशा र हर्मनलाई नै असर गरिदिन्छ । यसले प्रजनन स्वास्थ्यमा असन्तुलन ल्याउनुका साथै डीएनएलाई हानी गर्छ ।
बाजुराको गौमुल गाउँपालीकाद्वारा युवाहरुलाई स्वरोजगार बनाउँन फर्निचर तालिम सञ्चालन
- १२ घण्टा अगाडि