टेकेन्द्र बोहरा ÷माघ १५ बझाङ
बझाङको मस्टा गाँउपालीका वडा नम्बर २ आग्री वाडाकी जगु देवी आग्रीले सयुक्त जग्गाधनी लालपुर्जा बनाएपछी गर्वको अनुभुती भएको छ ।
उनकोे १३ जनाको परीवार छ । घरको घरायसी काम घन्दासंगै खेतीपाती गर्नु उनको दैनिकी हो । उनकोे मुख्य जीविकोपार्जनको स्रोत भनेको नै यही खेतीपाती हो । उनका श्रीमानले साझ बिहान पुर्खेली पेशा आरन चलाएर साहुको कुटो कोदालो बनाउने काम गर्ने गरेका छन । सो वाफत वर्षको दुई पटक बाली अनुसार आउने अन्नले पनि उनलाई अझै खान पुग्दैन । उनका ।ीमानले कहिलेकाही कुटो कोदालो बन्चरो बनाएर बेच्ने गरेका छन् । जग्गा जमिन प्रसस्त भए पनी उब्जनी कम हुने भएका कारण छोरा छोरीको पढाई खर्च घरको नुनतेल लुगाकपडा गर्न उनलाई कठिनाई हुने गरेको छ । खेतीपाती र घरायसी काममा लाग्ने गरेको बताउदै जगु आग्रीले गाँउमा युनाइृटेड मिसन टु नेपाल र एकिकृत बिकास मञ्चको कार्यक्रम लागु भएको बताउदै गाँउका महिलाहरु जम्मा भएर बाठपाला कृषक समूह गठन गरेर त्यसको सदस्य बनेको बताईन । सुरु सुरुका दिनहरुमा समुहमा खास्सै बस्न मन लाग्दैन थियो समुहको नियमित बैठकमा जान लागे पछी समुहमा वुझ्दै जाँदा संस्थाले गाँउमा जिविको पार्जनका लागी विभिन्न कार्यक्रम सञ्चालन गरेको बताउदै उनले समुहमा वस्दै जाँदा धेरै कुरा सिक्नुका साथै साथिहरु सँङ्ग बस्दै जाँदा आपसी मेलमिलाप र आत्मीयता वढ्ेको बतथाईन ।
एक दिन सस्थाका कर्मचारीहरु गाँउमा तालिम दिन आएको बताउदै उनले तालीममा सहभागी भएर त्यो दिन संयुक्त जग्गाको स्वामित्वमा अभिमुखीकरण सम्बन्धि कार्यक्रममा आधा पुरुष आधा नारी, जमिनमा हक बरबारी (आधा पुरुष आधा महिला, दुबैको भूमिमा समान अधिकार) भन्ने कुरा बुझेको बताईन । घरपरिवारको समृद्धिका लागि महिलाले गरेको कामको सम्मान गर्दै संयुक्त भूमि स्वामित्व अभियान सञ्चालन गरेको बताउदै उनले सयुक्त जग्गा धनी पुर्जाको महत्व बुझेको बताईन । हामी महिलाहरुले घरको सवै काम गर्नुपर्छ सुख दुख सहनु पर्छ । जमिन जोत्ने र अन्नवाली लगाउने र भित्राउने वेला पुरुषले सहयोग गर्ने गर्दछन हामी महिलाहरुको जग्गामा हक अधिकार कम किन भन्ने कुराको जानकारी भएको बताईन । उनले एक दिन साँझ अभिमुखीकरण कार्यक्रममा सिकेका सबै कुरा श्रीमानसँग गरेको बताउदै श्रीमानले आफ्नो सबै सम्पत्ति मेरो हो किन राख्ने दुवैको नाम राख्नु पर्दैन किन चाहियो भनेर हप्काएको बताईन । हामी महिलाहरुको कामको सम्मान र भविस्यकोे सुरक्षा हाम्रो लागी हो नी भनेर उहाँलाई विश्वास दिलाए पछि श्रीमान राजी भचएर त्यसको पछिल्लो दिन संस्थाका कर्मचारीहरूले संयुक्त जग्गाको वारेमा यसको स्वामित्व, यसको पृष्ठभूमि,र कानुनी प्रक्रियाको बारेमा छलफल गराए पछि श्रीमान र आफ्नो नाम्मा संयुक्त पूर्जा बनेको बताईन । जमिनको महत्व बुझेर श्रीमान् संयुक्त जग्गा धनी लालपुर्जा बनाउन राजी भएको बताउदै उनले पछी संयुक्त जग्गाको स्वामित्व बनाउन आवश्यक कागजातहरू जग्गा राजस्वको रसिद, नागरिकताको फोटोकपी, राहदानी साइजको फोटो, वडा कार्यालय र पालिकाबाट सिफारिस पत्र, विवाह प्रमाणपत्र) संकलन गर्न गरेर त्यसको एक सातापछि मालपोत कार्यालय गएर रजिष्ट्रेसन दस्तुरको रूपमा एक सय रुपैयाँ तिरेर कानुनी कागजात तयार गरी श्रीमान् र आफ्नो नाममा संयुक्त जग्गा धनी प्रमाण पत्र प्राप्त गरेको बताईन ।
उनले सामान्य लेखपढ पनी गर्न नजान्ने ५३ वर्षको उमेरमा संयुक्त जग्गाधनी लालपुर्जामा पाएपछी एक दमै खुसी भएको उनले बताईन । अहिले गर्वको अनुभूति भईरहेको छ यसले मलाई केहि गर्ने शक्ति दिएको छ यसले परिवारका सदस्यहरूलाई जानकारी नदिई पुरुषहरूले एकाअधिकार गरेर जग्गा बेच्ने कामको अन्य भएको छ उनले भनिन ।
सयुक्त जग्गा धनी लालपुर्जा बनाउन आर्थिक र प्राविधिक सामाजिक रूपमा हयोग गरेकोमा एकिकृत विकास मञ्च र युनाईटेड मिसन टु नेपाललाई उनले धन्यवाद दिदै श्रीमान् पनीे यो कामबाट निकै हर्षित भएको बताईन ।
नर्सरी व्यवसायबाट मासिक ४० हजार बचत गर्दै धनगढीका सुरेश विश्वकर्मा
- ४ घण्टा अगाडि